Deprem gerçeğiyle yaşamak, evlerimizi olası sarsıntılara karşı güvenli hale getirme sorumluluğunu da beraberinde getirir. Unutmayın ki depremler değil, binalar ve alınmayan önlemler can kaybına yol açar. Evde atacağınız basit adımlar, hem kendi can güvenliğinizi hem de sevdiklerinizin güvenliğini sağlamanın ilk ve en önemli basamağıdır.

Evdeki Yapısal Olmayan Riskleri Azaltma

Deprem anında evlerimizde devrilen veya düşen eşyalar, ciddi yaralanmalara neden olabilir. Bu nedenle, ev içindeki “yapısal olmayan” elemanların güvenliğini sağlamak büyük önem taşır.

• Mobilya Sabitleme: Kitaplıklar, gardıroplar, yüksek dolaplar gibi devrilme potansiyeli olan büyük ve ağır mobilyaları duvara sabitleyin. Bunun için özel mobilya sabitleme aparatları kullanabilirsiniz. Televizyon gibi ağır elektronik eşyaları da duvara veya sehpalara sabitlemek önemlidir.
• Ağır ve Kırılabilir Eşyalar: Ağır nesneleri alt raflara yerleştirin. Cam ve seramik gibi kırılabilir eşyaları kapalı ve kilitli dolaplarda muhafaza edin. Raflarda bulunan eşyaların kaymasını önlemek için kaydırmaz bantlar kullanabilirsiniz.
• Asılı Objeler: Duvarlara asılı tablolar, aynalar ve avizeler gibi eşyaların sağlam bir şekilde sabitlendiğinden emin olun. Ağır çerçeveler yerine hafif ve kırılmaz malzemeden yapılmış dekorasyon ürünlerini tercih edebilirsiniz.
• Beyaz Eşyalar: Buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinesi gibi beyaz eşyaları da sarsıntı anında hareket etmelerini önlemek amacıyla sabitlemek, gaz ve su bağlantılarının kopmasını engellemek için önemlidir.

Acil Durum Planlaması ve Güvenli Alanlar

Ev içinde güvenli bir ortam oluşturmanın yanı sıra, bir acil durum planına sahip olmak da hayati önem taşır.

• Aile Acil Durum Planı: Aile üyeleriyle bir araya gelerek bir acil durum planı oluşturun. Bu planda, deprem sonrası iletişimin nasıl sağlanacağı (örneğin, belirli bir şehir dışı iletişim kişisi belirleme), evin içinde ve dışında buluşma noktaları (eğer evden tahliye gerekirse) yer almalıdır. Bu konudaki detaylı bilgilere Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) web sitesinden ulaşabilirsiniz.
• Güvenli Alanların Belirlenmesi: Evinizin içinde deprem anında sığınabileceğiniz güvenli alanları önceden belirleyin. Bu alanlar genellikle sağlam masa, sıra gibi eşyaların altı veya iç duvar köşeleri olabilir. Pencerelerden, dış duvarlardan, devrilebilecek mobilyalardan ve düşebilecek ağır objelerden uzak durun.
• Gaz ve Elektrik Kontrolü: Ana su, gaz ve elektrik vanalarının veya şalterlerinin yerlerini öğrenin. Deprem sonrası bir hasar durumunda bunları nasıl kapatacağınızı bilmek, olası yangın ve su baskınlarını önleyebilir. Bu vanaları kapatma tatbikatları yapmanız faydalı olacaktır.

Evinizin Yapısal Güvenliğini Sağlama

Evinizin yapısal güvenliği, depreme karşı alabileceğiniz en temel ve önemli önlemdir.

• Bina Kontrolü: Yaşadığınız binanın deprem yönetmeliğine uygun olup olmadığını veya bir deprem risk analizi yapılıp yapılmadığını öğrenin. Gerekirse uzmanlardan destek alarak binanın dayanıklılığını değerlendirin. Özellikle eski binalarda güçlendirme seçeneklerini araştırın.
• Hasar Tespiti: Binanızda çatlaklar, kolon veya kirişlerde deformasyon gibi şüphe uyandıran durumlar varsa, mutlaka uzman bir ekibe kontrol ettirin. Küçük gibi görünen hasarlar, büyük riskler taşıyabilir.

---

Sıkça Sorulan Sorular (PAA Hedeflemesi)

Evde deprem güvenliği için neler yapılmalı? Evdeki ağır mobilyaları sabitlemeli, kırılabilir eşyaları güvenli yerlere kaldırmalı, acil durum planı oluşturmalı ve bina yapısının güvenliğini kontrol etmelisiniz.

Mobilyaları sabitlemek neden önemlidir? Deprem anında devrilen mobilyalar ciddi yaralanmalara hatta ölümlere neden olabilir. Sabitlemek, bu riskleri ortadan kaldırır ve güvenli kaçış yolları sağlar.

Evde gaz ve su vanaları nerede bulunur ve neden önemlidir? Genellikle mutfak, banyo veya bina girişinde bulunurlar. Deprem sonrası boru hatlarında oluşabilecek hasarlar sonucunda gaz kaçağı veya su baskınını önlemek için bunları nasıl kapatacağınızı bilmek hayati öneme sahiptir.

Ağır eşyaları nasıl güvene alabilirim? Ağır eşyaları mümkün olduğunca yere yakın depolayın. Yüksek raflara koymaktan kaçının. Eğer yüksek rafa koymak zorundaysanız, kaydırmaz altlıklar veya özel bariyerler kullanın ve eşyaları duvara sabitleyin.